Skip to main content

Trazabilitatea

Hitzez hitz, trazabilitatea da aztarna bat jarraitzeko edo produktu, eduki edo mezu jakin baten jatorria jakiteko gaitasuna. Trazabilitate-sistema bat da izaera desberdineko diziplina multzo bat, elkarren artean koordinatzen direnak elementu baten jarraipena lortzeko. Azken urteotan, hainbat faktoreren ondorioz (eraldaketa digitala, produktuen eta zerbitzuen kalitate-kontrolei buruzko kezka eta segurtasunari buruzko kontzientzia handiagoa hartzea), trazabilitateak garrantzi handiagoa hartu du, eta sektore askotara zabaldu da, hala nola automoziora, osasungintzara edo elikadurara.

Segurtasun informatikoaren berariazko eremuan, trazabilitatea datuaren zibersegurtasuna osatzen duten ezaugarrietako bat da: datu-multzo baten propietatea da, eta datuen jatorria, erabilera, ibilbidea eta kokapena ezagutzeko aukera ematen du. Datuen trazabilitatea defini daiteke datu baten bizi-ziklo osoa ezagutzeko gaitasun gisa; hau da, tratamendu-jarduera baten testuinguruan datuek igarotako etapa, kokapen edo aldaketa guztiak.

Gaur egun, datu pertsonalek inoiz baino balio handiagoa dute, eta funtsezkoa da egokitasunez kudeatzea. Askotan, enpresek ez dakite ondo zein handia den baliatzen duten datu-bolumena. Trazabilitateak aukera ematen die datu pertsonalen tratamendu-prozesuaren kontrol absolutua izateko, eta jakin ahal izango dute zein datu tratatzen diren, nork parte hartzen duen datuak tratatzeko prozesuan, zein hirugarrenek duten sarbidea eta zer sistema dauden inplikatuta.

Trazabilitatea eskuz kudeatzea posible da, baina oso konplexua, eta ahalegin handia eskatuko luke. Aukerarik onena da datuen bizi-ziklo osoari buruzko informazioa emateko gai den sistema bat erabiltzea. Trazabilitate-sistema on batek aukera ematen du datu eta informazio korporatiboek une oro babestuta eta kontrolpean bidaiatzen dutela ziurtatzeko, datu-ihesen aukerak murriztuz eta enpresak informazioaren gainean duen kontrola handituz, babes perimetraleko babesetatik harago.

Trazabilitatea, halaber, funtsezko kontzeptua da industria-zibersegurtasunean. Izan ere, trazabilitateari esker erakunde batek jarraipena egin diezaieke elementu eta prozesu desberdinei –datu horiek fisikoak (posizioa, azelerazioa, tenperatura, etab.) nahiz digitalak (prozesuak, ziurtagiriak, etab.) izan–, teknologia erabiliz. Horrela, konpainiak segurtasun-arriskuak identifikatu eta kontrolatu ahal izango ditu katearen etapa guztietan, hornitzaileen hautaketatik eta jarraipenetik materialak hartzeraino edo entrega pertsonalizatua egiteraino.